جلسه هماهنگي
جلسه هماهنگي برنامه هاي روزجهاني نجوم چهارشنبه 25 فروردين ساعت 4 بعد از ظهر برگزار ميشه
روز نجوم
از تمام اعضای کلاسهای نجوم دعوت میکنم برای برگزاری روز نجوم آمادگیشونو اعلام کنن
بشتابید، ولی آهسته
:))
شعری از عطار
مگر میکرد درویشی نگاهی، در این دریای پر در الهی
کواکب دید چون درّ شب افروز، که شب از نور ایشان بود چون روز
تو گفتی اختران استاده اندای، زبان با خاکیان بگشاده اندی
که هان ای غافلان هشیار باشید، بر این درگه شبی بیدار باشید
رخ درویش بی دل زان نظاره، ز چشمش درّ فشان شد چون ستاره
خوشش آمد سپهر گوژ رفتار، زبان بگشاد چون بلبل به گفتار
که یا رب بام زندانت چنین است؟که گویی چون نگارستان چین است
ندانم با ایوانت چه سان است، که زندان تو باری بوستان است
که داند این کله داران افلاک، کمر بسته چرا گردند بر خاک
که داند این کله داران زرین، چرا گردند در نه قبه چندین
در این دریا چرا غواص گشتند، سماعی نیست چون رقاص گشتند
هزاران برگشتند بر هم، یکی افزون نمیگردد یک کم
دمی زیشان یکی از پای ننشست، که تا خود کی دهد مقصودشان هست
خموشانند سر در ره نهاده، زبان ببریده و در ره فتاده
شبان روزی از آن در جست و جوی اند، که تا محشر به جان جویای اویند
روز جهاني نجوم
همه ساله در يك روزخاص كه امسال اين روز مصادف با سوم ارديبهشت ماهه تمامي منجمان دنيا سعي ميكنن زيباييهاي آسمان رو به ميان مردم برده و اونها را با علم نجوم آشنا كنن. در اين روز تمام ارگانهاي نجومي دنيا اعم از مراكز موزشي، رصد خانه ها و آسمان ها و ... سعي ميكنن امكانات نجومي و دانش خود را به ميان مردم عادي بيارن تا مردم هم بتونن از شگفتيهاي اين علم ناب بهره ببرن تا مثل مبتكر بزرگ نجوم آماتوري، جان دابسون، كه اعتقاد داشت تلسكوپ ها را بايد ميان مردم عادي آورد تا اونها حتي در خيابان هم با آسمان آشنا شن، بشه كه قدمي موثر در ترويج نجوم و اخترشناسي ميان مردم برداشت. فعاليتهايي كه منجمان در اين روز انجام ميدن به اين دليل بسيار مهمه كه ميبايست اولين تصوير ذهني كه به يك فرد عادي داده ميشه آنقدر قوي و پخته باشه تا بتونه در ادامه راه او براي علاقمندي به نجوم مفيد باشه. همه ما اولين منظره اي كه براي اولين بار از درون تلسكوپ ديديم رو به خوبي به ياد داريم. پس بيايي اين تجربه هاي شيرين رو با دوستانمون سهيم شيم و دست به دست هم به تماشاي زيباييهاي آسموني بنشينيم كه هزاران ساله ستاره هاي پر رمز و رازش دارن به آدمهاي روي زمين چشمك ميزنن و اونها رو به ضيافت ناب آسمون شب اين طبيعت فراموش شده دعوت ميكنن. اميدوارم تمام گروههاي نجومي بتونن نقش خود را اونطور كه بايد در راستاي فعاليتهاي ترويجي نجوم ايفا كنن .يادمون باشه، هدف عمده اين روز آشنا نمودن مردم با زيباييهاي آسمان جذاب و پرستاره و تاريك شبه. تمامي مردماني كه با هر نژاد و مليتي روي اين زمين زندگي ميكنن تنها يه آسمون بالاي سرشونه. كاش بتونيم همين آسمونو كه ميراث گذشتگانمونه خوب و سالم به آيندگانمون تحول بديم
نرم افزاري نجومي براي دستگاه تلفن همراه
يكي ازقديمي ترين و در عين حال كاربردي ترين برنامه هايي كه ميشه رو گوشي تلفن همراه نصب و ازش در مواقع در دسترس نبودن نرم افزارهاي بهتري مثه استاري نايت و خيلي چيزاي ديگه ازش استفاده كرد نرم افزاريه به اسم
كه با كليك بر روش ميتونيد دانلودش كنيداين برنامه خيلي سبكه و حتي با كم سرعت ترين اينترنت هاي ديال آپ هم ميشه دانلودش كرد و بعد از نصب ازقابليتهاي زيباش برروي گوشي لذت برد. اين برنامه روي اغلب گوشيهايي كه از پلتفرم جاوا پشتيباني ميكنه قابل نصب واجراست و اطلاعات جمع و جور و قابل قبولي ا ز حدود 800 ستاره و اغلب سيارات رو در هر لحظه از هر منطقه از روي زمين ميتونه در اختيار كاربر بگذاره. بعد از نصب كافيه كه مشخصات جغرافيايي منطقه مورد نظر رو وارد كنيد مثلن اگه از زنجان ميخوايد آسمونو تماشا كنيد بايد به طريق زير اعداد رو وارد كنيد
latitude 36 : 40 N
longitude 48: 29 E
GMT +3:30
اين تصوير هم نمايي از برنامه ي در حال اجرا رو نشون ميده. با حركت كردن به كمك جوي استيك ميتونين بر هر جرم كليك كنين و مشخصات ظاهري مثه قدرشو بدونين
شهاب سنگ ها و انواع آنها
چند وقت پیش که برای یه گردش ظاهرا علمی به یکی از دشت های اطراف زنجان رفته بودیم، سنگی عجیب نظرمو به خودش جلب کرد. با سنگهای اون منطقه فرق اساسی داشت و مهم ترین خصیصه ای که داشت رنگ سیاه و چگالی بیش از حد بالاش بود. اندازه اون تقریبا اونقدر بزرگ بود که به اندازه کف دستم بود! اولش فک کردم که سنگ آهنه که یکی از معادن منطقه به صورت کاملا اتفاقی افتاده زیر پای من اما بعد از پرس و جو فهمیدم اون طرفا سنگ و خاکش آهنِ خیلی کمی داره. از این واقعه نزدیک به سه سال میگذره و من همون موقع حدس زدم که این سنگ باید یه شهاب سنگ باشه و من هم اساساً باید یکی از افراد خوش شانسی باشم که موفق به پیدا کردن یه شهاب سنگ از نوع بسیار بزرگ و خوشگلش شدم. اون موقع چون هنوز به دانشگاه رفت و آمد داشتم از اساتید گروه زمین شناسی هم پرس و جو کردم و تردیدم به یقین تبدیل شد که من یک آدم بسیار خوش شانس هستم. هنوزم که هنوزه این سنگ رو لابلای خرت و پرتهای باارزشم نگه داشتم و وقتی تو دستم میگیرمش و به این فک میکنم که این سنگ از چه راه دوری اومده و من الان اونو مثه یه مسافر کوچولو که معلوم نیست از کدوم اخترک اومده، تو دستم گرفتم به خودم میبالم!
شاید همچین اتفاقی برای هرکسی هم بیفته پس خوبه که یه اطلاعات عمومی راجع به سنگهایی که ممکنه از راه دور و درازی به سمت زمین اومده باشن داشته باشیم.
رو همین حساب چند وقت پیش که داشتم آرشیو مجله های نجومو ورق میزدم به مقاله جالبی برخوردم که البته از اونجا که من خوش شانس هستم همچنان، تو سایت پارس اسکای هم همین مطلب رو دیدم. لذا این مطلب رو از سایت پارس اسکای برداشتم.
در فضای منظومه شمسی، اجرام سرگردانی وجود دارند که دارای مدارهای مستقلی هستند. این اجرام تا زمانی که در فضا سرگردانند شهابواره خوانده می شوند. وقتی که وارد جو زمین می شوند بر اثر اصطحکاک با لایه های مختلف جو به شدت داغ شده و می سوزند و به رنگهای مختلفی می درخشند.
10 پرسش و پاسخ درباره شهابسنگ ها
1- منظور از شهابواره،شهاب،شهابسنگ،آذرگوی و آتشگوی چیست؟
در فضای منظومه شمسی، اجرام سرگردانی وجود دارند که دارای مدارهای مستقلی هستند. این اجرام تا زمانی که در فضا سرگردانند شهابواره خوانده می شوند. وقتی که وارد جو زمین می شوند بر اثر اصطحکاک با لایه های مختلف جو به شدت داغ شده و می سوزند و به رنگهای مختلفی می درخشند. اگر این اجرام به طور کامل در جو بسوزند شهاب و اگر تکه هایی از این اجرام به زمین سقوط کنند، شهابسنگ نامیده می شوند. آذر گوی ها هم اجرامی هستند که قدری بیش از 4- (بیشتر از قدر سیاره زهره) دارند. و آتشگوی ها، آذرگوی هایی هستند که در ارتفاعات مختلفی از سطح زمین منفجر می شوند.
2- خرده شهابسنگ چیست؟
هر ساله حدود 40000 تن سنگ و غبار کیهانی وارد جو زمین می شوند که منشاء آنها باقی مانده دنباله دارانی است که مدتها قبل از نزدیکی مدار زمین عبور کرده اند و یا ذرات باقیمانده از شهابسنگهایی هستند که در جو زمین می سوزند. بیشتر این مواد به صورت ذرات میکروسکپی به زمین می رسند که به آنها خرده شهابسنگ می گویند. بررسی این ذرات که از غبار اولیه منظومه شمسی اند دانسته های بسیاری را درباره پیدایش منظومه شمسی و چگونگی پیدایش حیات روی زمین در اختیار ما می گذارند.
3- چرا شهابها به رنگ های مختلفی دیده می شوند؟
اغلب شهابها به رنگ های مختلفی دیده می شوند: سبز،زرد،آبی،قرمز و سفید. دلیل این امر این است که هنگامی که شهابواره ها با سرعتی معادل 10 تا 75 کیلومتر بر ثانیه وارد جو زمین می شوند، بر اثر اصطکاک با اتمهای جو، به شدت داغ شده و دمای آنها به بیش از 2000 درجه سانتیگراد می رسد. این دمای بسیار زیاد باعث تحریک گازهای اطراف شهاب می شوند و گازهای مختلف موجود در جو بر اثر این دمای زیاد داغ شده و می سوزند و به رنگ های مختلفی دیده می شوند. برای مثال: رنگ سبز بیشتر شهابها از مولکولهای داغ اکسیژن جو گسیل می شوند. نیتروژن رنگ آبی تولید می کند و سدیم موجود در شهابسنگ رنگ زرد. عموماً شهابهای پر سرعت به رنگ سفید دیده می شوند چون تمام این رنگها با هم مخلوط می شوند. وقتی که سرعت شهاب کم شود به رنگ قرمز در می آید.
4- منشاء شهابسنگ ها کجاست؟
بیشتر شهابسنگها تکه های کنده شده از خرده سیاره های سرگردان در منظومه شمسی اند. در کمربند سیارکها بین مدار مریخ و مشتری، انبوهی از آنها وجود دارد که برخوردهای پیاپی میان آنها از ابتدای پیدایش منظومه شمسی تا به امروز، تعداد بسیار زیادی تکه سنگهای سرگردان را ایجاد کرده است. این سنگها وقتی از جسم مادر خود کنده می شوند ممکن است میلیون ها سال در فضا سرگردان باشند تا اینکه به طور تصادفی به کره ای مانند زمین برسند. منشاء برخی از شهابسنگها با چند سیارک شناخته شده تطبیق داده شده است. به طور مثال شهابسنگهای سنگی یوکریت به احتمال بسیار قوی از سیارک وستا که یکی از شناخته شده ترین سیارک ها است کنده شده اند. اما برخی از شهابسنگها از ماه یا مریخ به زمین می رسند که بسیار نادر و ارزشمندند. این سنگها بر اثر برخوردهای فضایی شدید با سطح ماه یا مریخ به فضا پرتاب می شوند و پس از مدتی سرگردانی به دام گرانش زمین می افتند. تاکنون بیش از 30 شهابسنگ مریخی پیدا شده است. از آنجا که بشر هنوز ماموریت رفت و برگشتی به مریخ انجام نداده است تا نمونه هایی را به زمین بیاورد این سنگها تنها نمونه های مریخی روی زمین اند.
5- شهابسنگها را بیشتر در چه مناطقی می توان یافت؟
شهابسنگها به طور تصادفی در همه جای زمین سقوط می کنند و جایی از زمین میزبان بهتری برای آنها نیست. اما در بعضی از مناطق مانند مناطق قطبی، شهابسنگها را راحت تر از هر جای دیگر می توان شناسایی کرد. چون در این مناطق پوشیده از برف و یخ اغلب بجز سنگهای آسمانی نشانی از سنگ زمینی نیست و جستجوگران قادرند از دوردستها آنها را به خوبی شناسایی کنند. علاوه بر آن، کویرهای شنی و صحراهای بسیار خشک مانند صحرای آفریقا ، صحرای آریزونا و همچنین کویر مرکزی ایران نیزمیزبان بسیار خوبی برای یافتن شهابسنگها می باشند.
6- عمر شهابسنگها چقدر است؟
1- سن زمینی: منظور مدت زمانی است که از سقوط شهابسنگ بر سطح زمین می گذرد.
2- سن تابش پرتوهای کیهانی: منظور مدت زمانی است که طی آن مانند جرمی کوچک و سرگردان(به صورت شهابواره) در مداری به دور خورشید می گردید.
3- سن پیدایش: منظور مدت زمانی است که از آخرین رویداد عمده دمای زیاد در شهابسنگ می گذرد.
4- سن ماقبل پیدایش: تقریباً تمام عناصر به جز هیدروژن و هلیم در دل گونه های مختلف ستاره ها پدید آمده اند. این موضوع نه تنها درباره شهابسنگها بلکه در مورد هر آنچه در زمین یافت می شود( از جمله بدن خود ما) صادق است. سن ماقبل پیدایش برای هر عنصر فاصله زمانی میان پیدایش آن در یک ستاره تا شرکت آن در تشکیل سیارات یا شهابسنگ ها است.
7- شهابسنگ ها به چند نوع تقسیم می شوند؟
شهابسنگ ها به طور کلی به سه نوع اصلی تقسیم می شوند: سنگی، آهنی و سنگی – آهنی. شهابسنگ های سنگی عمدتاً از سیلیکاتهایی همانند سیلیکاتهای سنگهای زمینی تشکیل شده اند و به همین دلیل یافتن آنها مشکل تر است.
شهابسنگ های آهنی عمدتاً از آهن و نیکل تشکیل شده اند. آنها بسیار کم در معرض هوازدگی قرار می گیرند. بنابراین چندین سا ل هم که از سقوطشان بگذرد باز هم شکل اولیه خود را حفظ می کنند.
شهابسنگهای سنگی – آهنی، نادرترین نوع شهابسنگ ها هستند. در آنها بلورهای سنگی در زمینه فلز دیده می شود و در مواردی سنگ و فلز با هم مخلوط شده اند.
8- چگونه می توان شهابسنگ ها را از سنگهای زمینی تشخیص داد؟
شهابسنگ ها شکلهای گوناگونی دارند که این اشکال در شناسایی آنها به ما کمک می کنند. بسیاری از آنها رویه ای صاف دارند و فاقد لبه های تیزند. روی بعضی از آنها فرورفتگی ها و برجستگی های ملایمی به چشم می خورد. مثل اینکه روی آنها را با نوک انگشت فشرده اند. تا زمانی که شهابسنگ ها کاملاً در معرض هوازدگی قرار نگیرند در درون این فرورفتگی ها آثاری از پوسته سوخته و جوشیده شهابسنگ دیده می شود.
برای اینکه با اطمینان بسیار بدانید که کدام سنگ شهابسنگ است باید چند آزمایش کوچک انجام دهید:
1- چگالی سنگ را اندازه بگیرید. چگالی شهابسنگ ها حداقل 3/3 گرم بر سانتیمتر مکعب است. سنگی را که فکر می کنید شهابسنگ است را به دقت وزن کنید. اگر سنگ کوچک بود می توانید از یک جواهرفروش درخواست کنید که آن را وزن کند. سپس حجم سنگ را محاسبه کنید. برای این کار، ظرفی را پر از آب کنید و سنگ را توی آن بیندازید. مقدار آبی را که بیرون می ریزد، با سرنگ یا پیمانه ای که حجمش مشخص است، اندازه بگیرید. حجم بدست آمده در واقع حجم سنگ است. حا ل وزن را بر حجم تقسیم کنید تا چگالی بدست آید. اگر چگالی سنگ بیشتر از 3/3 گرم بر سانتیمتر مکعب بود احتمال آسمانی بودنش بیشتر است.
2- قطب نمایی را به سنگ نزدیک کنید. اگر عقربه قطب نما منحرف شد، باعث خوشحالی است چون هرچه خاصیت مغناطیسی سنگ بیشتر باشد احتمال اینکه شهابسنگ باشد، بیشتر است. (این مورد دقیقا باعث به وجد اومدن خود من شد چون سنگ من این خصوصیت رو داشت!)
3- بخش کوچکی از سنگ را به آرامی با سمباده بسایید. در شهابسنگ های سنگی رگه ها یا دانه های درخشان فلزی دیده می شود. در شهابسنگ های آهنی نیز رگه ها به صورت شعاع های براق دیده می شوند که روی هم افتاده اند. دقت کنید که این شعاع های فلزی را با بلورها و رگه های درخشان کوارتز یا میکای سنگ های زمینی اشتباه نگیرید. با یک ذره بین با بزرگنمایی 10 یا بیشتر، این رگه ها را بررسی کنید و از زوایای مختلف به آنها نگاه کنید. سطح رگه ها باید مانند سطوح فلزی به نظر آیند. با سوزن تیزی روی آنها خط بکشید. اگر خش نیفتاد، رگه ها فلزی اند و سنگ هم به احتمال بسیار زیاد شهابسنگ است.
پس اگر برای گردش به کوه یا صحرا می روید، یادتان باشد که به سنگ ها خوب نگاه کنید. سنگ های قهوه ای سوخته، سنگ های دوکی شکل، سنگ های سیاهی که در سطحشان قطراتی همانند قطرات منجمد آهن جوشکاری شده دیده می شود و سنگ هایی که سنگین تر از جثه شان هستند، احتمال دارند که آسمانی باشند.
9- منظور از دانه های کندرول و شهابسنگ های کندریت و آکندریت چیست؟
کندرول ها میراث بازمانده از دوران پیدایش منظومه شمسی اند. در ابر اولیه خورشیدی، غبار میان ستاره ای موجود کم کم بر اثر متراکم شدن، ذرات بزرگتر و دانه هایی را ساخت. الحاق این دانه ها تکه سنگ های اولیه منظومه شمسی را ایجاد کردند و برخوردهای پیاپی میان آنها سبب بزرگتر شدن برخی از صخره ها و ایجاد خرده سیاره های چند ده کیلومتری شد که بلوک های سازنده سیارات بوده اند. شهابسنگ های سنگی به دو نوع کندریت و آکندریت تقسیم می شوند. شهابسنگ هایی که دارای دانه های کندرول هستند، کندریت و آنهایی را که فاقد کندرول باشند را آکندریت می نامند.
10- آیا شهابسنگ ها ارزش مادی دارند؟
سیارک های موجود در کمربند سیارک ها حاوی مواد معدنی بسیار زیادی می باشند. طبق یک تخمین علمی، ارزش تمام مواد معدنی موجود در کمربند سیارک ها برای هر انسان روی زمین معادل 100 میلیارد دلار است. البته شکی نیست که استخراج این معادن در حال حاضر بیش از این هزینه دارد.
شهابسنگ هایی هم که به زمین سقوط می کنند دارای مقادیر بسیار ناچیزی از این مواد معدنی هستند که این مواد اطلاعات بسیار زیادی را از منظومه شمسی در اختیار دانشمندان قرار می دهد. به همین دلیل مراکز خرید و فروش شهابسنگ ها در برخی از کشورها دایر شده است که مشتریان اصلی این مراکز بیشتر اوقات موزه ها و مراکز پژوهشی اند که نمونه های مهم تازه یافت شده را خریداری می کنند. نشانی اینترنتی www.meteorite.com و www.imo.net نمونه ای از چنین مراکزی است که به خرید و فروش شهابسنگ ها می پردازند. همچنین در این سایت ها اطلاعات جامعی را درباره شهابسنگ ها می یابید.
Solaris، کارت مشاهده آنلاین کیهان همراه با یک هدیه جذاب
UniverseAlive
، یک ایده برای همه علاقه مندان زیبائی خلقت دارد. با این ایده شما هم می توانید به جمع هزاران نفری بپیوندید که چشمان خود را به آسمان دوخته اند. می توانید با آرامش پشت رایانه خود بنشینید، به صندلی تکیه دهید و مانند یک ستاره شناس با تجربه به آسمان نگاه کنید و یا مثل یک دانشمند زیست شناسی چشم به میکروسکوپ بدوزید.
علاقه مندانی که مایل به مشاهده آنلاین تصاویر میکروسکوپ و تلسکوپ هستند می توانند با خرید کارت مشاهده آنلاین کیهان به نام Solaris، در تاریخهاي مشخص به سایت UniverseAlive، مراجعه نمایند و پس از وارد کردن کد شناسائی موجود در بسته کارت، به همراه خانواده و یا دوستان، با استفاده از رایانه یا تلفن همراه، از برنامه های زیر بهره مند گردند:
مشاهده آنلاین آسمان با تلسکوپ (ماه، برخی سیارات، خورشید، اعماق آسمان و ...) |  | ||
مشاهده آنلاین نمونه های زیستی با میکروسکوپ (نمونه های جانوری، انسانی و ...) | | ||
تور مجازی در آسمان (ترکیبی از صدا و تصویر تنها برای کاربرانی که از رایانه استفاده می کنند) و | | ||
| عضویت در انجمن کاربران UniverseAlive. (نحوه ثبت نام و چگونگی استفاده) |
شنیدن توضیحات صوتی کارشناس علمی در حال پخش تصاویر (تنها برای کاربرانی که از رایانه استفاده می کنند) | |
گفتگوی متنی با کارشناس (تنها برای کاربرانی که از رایانه استفاده می کنند) | |
دریافت اخبار نجوم از طریق SMS به صورت هفتگی (برای تمام کاربرانی که در زمان ثبت نام شماره موبایل خود را وارد نموده اند) | |
در داخل بسته زیبای این کارت علاوه بر شماره و رمز کارت، هدایائی تقدیم می گردد:
-
یک لیوان سرامیک با یک نقش نجومی که شما انتخاب می کنید. (توضیح بیشتر) -
یک لوح فشرده حاوی یک فیلم زیبای نجومی و تعدادی نرم افزار مورد نیاز -
یک کارت پستال زیبای نجومی، هدیه ما به شما. شما هم آن را به عزیزانتان هدیه دهید.
ساعاتی پیش از اجرای هر برنامه، یک SMS برای کاربران کارت که در زمان ثبت نام شماره موبایل خود را وارد نموده اند، ارسال می گردد تا فرصت به یادماندنی مشاهده بخشی از زیبائیهای کیهان فراموش نشود.
در این برنامه پخش زنده اینترنتی، کاربرانی که از رایانه استفاده می کنند به یک اتصال اینترنت با سرعت عادی نیاز دارند. روش فنی اجرای برنامه به نحوی است که الزاما نیازی به اینترنت پر سرعت ندارد.
توجه:
-
این کارت از اولین تماس برای یک ماه قابل استفاده است.
شما با یکی از سه روش زیر به سادگی می توانید هزینه کارت را پرداخت نمایید:
-
پرداخت اینترنتی: (راهنمای پرداخت اینترنتی کارتهای عضو شتاب) -
واریز مستقیم به بانک -
واریز کارت به کارت: (راهنمای انتقال پول از کارت عضو شتاب به کارت دیگر)
هزینه خرید برای کاربران مختلف متفاوت است:
هزینه خرید بسته کامل این کارت 7000 تومان می باشد. (همچنین مبلغ 2300 تومان به عنوان هزینه ارسال بسته از طریق پست پیشتاز به این مبلغ افزوده می گردد) برای کاربران قبلی، شارژ همان کارت قبلی 3000 تومان می باشد (بدون دریافت بسته کارت و لیوان). هزینه خرید کارت بدون بسته و لیوان (دریافت شماره کارت و رمز عبور همراه با راهنمای استفاده از طریق ایمیل) 4000 تومان می باشد.
اشتراک در:
پست‌ها (Atom)